Wpływ zdrowia jamy ustnej na przebieg ciąży i zdrowie dziecka

Czy w czasie ciąży można leczyć się zęby u dentysty? Tak, nawet trzeba. Wbrew powszechnym mitom, bagatelizowanie próchnicy, chorób dziąseł i przyzębia, może być bardzo niebezpieczne dla zdrowia ciąży i mającego się urodzić dziecka.

Nie tak dawno pisałam o tym, jak dbać o zęby w ciąży . W tym wpisie chciałabym przybliżyć Wam nieco przybliżyć, że zaniedbanie zdrowia jamy ustnej może mieć  przykre skutki dla ciąży.

Powikłania związane z chorobami dziąseł i przyzębia

Wiadomo, że u ciężarnych zmienia się profil hormonalny, który może źle oddziaływać na stan dziąseł. Europejska Federacja Periodontologiczna (EFP) w ramach programu edukującego przyszłe mamy,  powołuje się na badania, według których istnieje ścisłe powiązanie pomiędzy zapaleniami dziąseł, przyzębia, a występowaniem powikłań w czasie ciąży. Mogą to być:

• niska waga urodzeniowa dziecka;
• przedwczesny poród;
• wystąpienie stanu przedrzucawkowego – objawiającego się nadciśnieniem tętniczym, obecnością białka w moczu (inaczej białomoczem, proteinurią lub zespołem nerczycowym), jak również obrzękami kończyn i twarzy;
• pojawienie się cukrzycy ciążowej.

Oczywiście nie każda kobieta w ciąży będzie miała zapalenie dziąseł i nie u każdej z zapaleniem dziąseł wystąpią powikłania związane z ciążą lub dzieckiem, ale z całą pewnością związek istnieje. Udowodniono na przykład, że leczenie przyzębia zmniejsza ryzyko przedwczesnego porodu dzieci  z małą masą urodzeniową, czyli poniżej 1 kg. Dlatego kobiety w ciąży lub planujące powiększenie rodziny powinny mieć pełną świadomość, że leczenie zębów i chorób dziąseł oraz odpowiednia higiena zmniejsza ryzyko ciążowych powikłań.

Objawy, które mogą niepokoić

Chyba nie trzeba powtarzać, że o zęby i dziąsła trzeba dbać zawsze, nawet jeśli nie pojawiają się żadne objawy chorobowe. Kiedy jednak przyszła mama zauważy w u siebie takie niepokojące sygnały jak: krwawienie z dziąseł, bolesność dziąseł, ich stan zapalny, obrzęk,  ból podczas jedzenia, nieprzyjemny zapach z ust lub co gorsze  pojawi się u niej obniżanie się dziąseł i ruchomość zębów –  musi niezwłocznie udać się do stomatologa. Możecie się udać do swojego dentysty, a jeśli będzie potrzeba skieruje on Was do stomatologa specjalizującego się chorobach dziąseł, przyzębia i śluzówek jamy ustnej – periodontologa.

Kiedy najlepiej rozpocząć leczenie?

Udowodniono, że leczenie chorób przyzębia u kobiet w ciąży nie stanowi żadnego zagrożenia dla ogólnego stanu zdrowia matki i dziecka i jeśli zajdzie nagła potrzeba należy udać się do dentysty w każdym okresie ciąży.  Ale kiedy jest ten optymalny czas na leczenie stomatologiczne? Uznaje się, że drugi i trzeci trymestr są najlepsze. Co ważne, ciężarnym przysługuje szerszy zakres procedur stomatologicznych w ramach świadczeń NFZ. Warto o tym pamiętać i chodzić regularnie, co około 2-3 miesiące, na badania profilaktyczne.

Dlaczego u kobiet w ciąży częściej pojawia się próchnica?

W czasie ciąży zwiększa się ryzyko pojawienia próchnicy, mitem jest jednak to, że wtedy „zęby słabną”. Chodzi tu raczej o zmianę zachowań żywieniowych, często związanych z zaburzeniami ze strony układu pokarmowego: mdłościami, wymiotami, zgagą czy zachciankami na słodycze. Pojawiają się też zmiany w ilości wydzielanej śliny połączone często z zaniedbaniami profilaktycznymi. Senność i zmęczenie sprawiają, że kobiecie zdarza się nie umyć zębów, bo jest już tak wyczerpana. To szczegóły, ale w dłuższej perspektywie prowadzą do zwiększenia ilości bakterii próchnicotwórczych w jamie ustnej – stąd większe ryzyko pojawienia się próchnicy podczas ciąży.

Mama jest głównym źródłem flory bakteryjnej dziecka

Na koniec dodam, że matka jest pierwszym źródłem flory bakteryjnej, która kolonizuje się w jamie ustnej płodu. Zatem jeśli będzie miała próchnicę i stany zapalne, również swojemu dziecku szybko przekaże bakterie chorobotwórcze. A im wyższy poziom bakterii u kobiety, tym większe zagrożenie wystąpienia u dziecka choroby próchnicowej w zębach mlecznych.

Kochane, wniosek jest zatem jeden: leczymy w ciąży zarówno zęby, jak i dziąsła, bo nie tylko zdrowie i dobre samopoczucie mamy jest najważniejsze, ale także zdrowie mającego się narodzić dziecka.