6 przykazań dla pacjentów w leczeniu ortodontycznym

Grunt to trafić na dobrego lekarza – on zrobi mi lub mojemu dziecku piękne oraz proste zęby. Czy na pewno? Chciałabym Was dziś uczulić na stereotypy, które rządzą wyobrażeniami niektórych pacjentów. Prawda jest taka, że nawet najbardziej wykwalifikowany lekarz i najlepiej dobrany aparat to jeszcze nie wszystko w skutecznym leczeniu ortodontycznym. Równie ważna jest współpraca pacjenta. O czym więc nie możecie zapominać, by efektem końcowym był wymarzony uśmiech?

Przykazanie 1: dbajcie o higienę

Przede wszystkim pamiętajcie, by przed rozpoczęciem leczenia ortodontycznego, zadbać o właściwą higienę zębów. I nie mówię tu jedynie o regularnym myciu zębów czy skrupulatnym stosowaniu nitki dentystycznej, ale o tym, by upewnić się, że wszystkie zęby są dobrze wyleczone. Warto też umówić się do stomatologa lub higienistki na dokładne usunięcie kamienia i osadu. Oczywiście sprawdzenie, czy zęby są zdrowe i czy wszystko jest w porządku leży w kompetencjach lekarza ortodonty, ale jeśli wcześniej sami zadbamy o perfekcyjną higienę uzębienia, prawdopodobnie nie będzie przeciwwskazań do rozpoczęcia leczenia od razu, bez niepotrzebnego odsyłania do specjalistów, by np. jeszcze usunąć kamień.

Druga sprawa to dbanie o odpowiednią higienę podczas leczenia ortodontycznego. Przeczytacie o tym we wpisie „Jak dbać o higienę jamy ustnej, kiedy nosisz aparat ortodontyczny?„. W tracie leczenia aparatem stałym dbanie o codzienną higienę jamy ustnej jest nieco utrudnione. Dokładne oczyszczanie zębów zajmuje znacznie więcej czasu. Warto jednak o to dbać w sposób szczególny, ponieważ kiedy już zdejmiemy aparat, będziemy mogli cieszyć się nie tylko prostymi, lecz również zdrowymi i zadbanymi zębami. W wyżej przytoczonym wpisie opisuję jak krok po kroku powinno wyglądać odpowiednie utrzymywanie higieny kiedy masz założony aparat ortodontyczny.

Przykazanie 2: przychodźcie na umówione wizyty

Opuszczanie wizyt kontrolnych przez pacjentów to chyba najczęściej spotykany przeze mnie problem podczas leczenia ortodontycznego.

Można myśleć, że to nic wielkiego („co się może stać, jak raz nie przyjdę, prawda?”), a jednak. Regularne wizyty są kluczem do udanej współpracy pacjenta i lekarza, a co za tym idzie – do osiągnięcia założonych na początku leczenia rezultatów. To właśnie w ich trakcie ortodonta sprawdza czy leczenie idzie pomyślnie i odpowiednio aktywuje aparat tak, aby leczenie dalej prawidłowo postępowało.

Nie każdy pacjent zdaje sobie sprawę z tego, że jeżeli zwlekamy z wizytami i nie przychodzimy w umówionym terminie, leczenie będzie trwało dłużej lub co gorsze czasami może pójść w złym kierunku.

Przykazanie 3: jak najszybciej zgłaszaj awarie aparatu

Nawiązywałam już do tego tematu we wpisie „Jak wygląda życie z aparatem ortodontycznym”. Drobne uszkodzenia aparatu mogą się zawsze zdarzyć i w takich wypadkach należy po prostu umówić się na wizytę w ciągu najbliższych dni.

Nie próbujcie żadnych elementów aparatu montować na własną rękę, ponieważ można w ten sposób zniweczyć dotychczasowe leczenie. W ostateczności drapiącą część aparatu można zakleić woskiem ortodontycznym, a klujący drut przyciąć.

Jeśli aparat przez nawet drobną awarię przestaje działać, przedłuża się leczenie, zatrzymuje na pewnym etapie albo nawet cofa. Przykładowo: kiedy odczepia się zamek, ząb powoli zaczyna wracać na swoje poprzednie miejsce.

Pamiętajcie więc, aby wtedy gdy zdarzy się awaria aparatu (może to być pęknięcie drutu, poluzowanie się pierścienia, odklejenie się zamka) w miarę możliwości nie zwlekać z udaniem się do swojego ortodonty.

Przykazanie 4: noście aparat

W przypadku niedorozwoju szczęki w leczeniu dzieci dobrze sprawdza się maska twarzowa. Jest to aparat zewnątrzustny, zakładany na noc. Leczenie maską nie jest zbyt komfortowe, na szczęście zmiany ortopedyczne, które dzięki niemu zachodzą pozytywnie wpływają na wygląd twarzy – i tu muszą się wykazać rodzice, aby pilnować zakładania aparatu przez dziecko.

Aparat Lip Bumper stosowany w technice CAD (coordinated arch development) także może wymagać współpracy pacjenta, gdyż ma on możliwość wysunąć go z rurek w pierścieniach. U bardzo niefrasobliwych pacjentów przywiązuję go na stałe 🙂

Kiedy tylko  mogę dążę do tego, aby pacjentowi założyć aparat na stałe. Dlaczego? Ponieważ aparaty wyjmowane lub nakładki Invisalign® działają wspaniale, ale pod jednym warunkiem: muszą być noszone przez minimum dwadzieścia godzin na dobę. Teoria jest więc super, ale praktyka pokazuje, że taka idea przy dzisiejszym trybie życia nie zawsze się sprawdza.

Dorośli i dzieci coraz więcej czasu spędzają poza domem, chodzą na przeróżne zajęcia pozalekcyjne lub kursy dokształcające, a więc i jedzą poza domem, co znacznie utrudnia regularne zdejmowanie i zakładanie aparatu. Spotkałam się nawet z przypadkami, że aparaty były gubione lub niechcący niszczone. Paradoksalnie zatem lepiej sprawdza się aparat stały. Jeśli już jednak decydujemy się na ruchomy, bezwzględnie przestrzegajmy zalecanego czasu jego noszenia – w przeciwnym wypadku trudno będzie uzyskać naprawdę satysfakcjonujące rezultaty.

Przykazanie 5: pamiętajcie o noszeniu wyciągów

Aby Twoje leczenie ortodontyczne miało jak najlepsze efekty i jego czas się znacząco nie wydłużył, musisz stosować się do zaleceń Twojego ortodonty! Jeżeli poleci Ci on noszenie wyciągów elastycznych, nie możesz tego zlekceważyć.

Jest to często wprowadzany przez ortodontów element terapii przy noszeniu aparatów stałych.  Jeśli lekarz zaleca ich noszenie, jest to konieczne do uzyskania dobrych rezultatów. Pacjent zaczepia je sam – najczęściej między górnym a dolnym aparatem, po uprzednim wyjaśnieniu przez lekarza, w jaki sposób ma to robić.

I tu zaczynają się schody. Bo jedni pacjenci pamiętają o tych wskazaniach i rzeczywiście zakładają wyciągi, a inni zupełnie ignorują sprawę. Tymczasem są przypadki, kiedy wada nie będzie dostatecznie skorygowana bez noszenia wyciągów. Taki więc szczegół bywa zasadniczą częścią terapii ortodontycznej.

Przykazanie 6: przestrzegajcie specjalnych zaleceń w aparatach wymagających aktywowania przez pacjenta np. Hyrax

To przykazanie dotyczy tych pacjentów, którzy są leczeni aparatami takimi jak np. Hyrax. Jest to aparat, który jest umieszczony na podniebieniu i ma w linii pośrodkowej zamontowaną śrubę. I tu uwaga – trzeba ją regularnie przekręcać według zaleceń ortodonty, aby uzyskać odpowiednią rozbudowę szczęki. Pacjent dostaje więc specjalny kluczyk i zalecenia, których bezwzględnie musi przestrzegać, aby leczenie było owocne.

 

***

Podsumowując: po pierwsze higiena, po drugie przychodzenie na wizyty, po trzecie ścisłe stosowanie się do zaleceń lekarza, czyli pamiętanie o częstym zakładaniu aparatu ruchomego, noszeniu wyciągów w przypadku aparatów stałych lub przekręcaniu śruby w aparatach Hyrax. Wierzcie mi, że te przykazania zagwarantują Wam przepiękny uśmiech, i to szybciej niż myślicie.

 

6 comments

  1. Cóż.. Ja moich przykazań przestrzegam. Szkoda tylko, że moja Pani doktor mi w tym nie pomaga. Wizyty co 4-5 tyg? Pff.. Tyle pacjentów, że można robić co 9 tyg. Odpadł zamek? To nic, przecież tylko o niego były zaczepione wyciągi i można go za 2 miesiące przykleić, bo przecież czyszczenie zamka z kleju trwa 4h, a ja jestem niecierpliwym pacjentem. Brak szóstki? Żaden implant! Przesuniemy siódemkę w jej miejsce. Efekt? Siódemka jest na swoim miejscu, ale za to czwórka i piątka będzie ładnie tam wyglądać.. W buzi mam jeszcze większy bałagan niż miałam. Ja tylko marzyłam o pięknych prostych zębach. Teraz jak o tym pomyśle to boję się mieć jakiekolwiek marzenie. Myśleć, że jest się już tak blisko, a jednak dalej niż się było. Pozdrawiam i życzę pięknych uśmiechów.

    1. Dziękuję za ten komentarz, ojj przykro to czytać. Może konstruktywna rozmowa pomogłaby, aby leczenie układało się lepiej. Powodzenia!

  2. Niestety ten problem nie dotyczy tylko mnie. Poznałam kilku pacjentów i również ich leczenie idzie w złym kierunku. Pani doktor nie widzi w tym nic złego. Jak się okazało nie prowadzi nawet karty pacjenta i nie pamięta co było robione i jaki jest dalszy plan 🙁 Już brak mi słów, bo w rozmowie z Panią doktor to ja wychodzę na tą złą i głupia.. Szkoda, że Pani jest tak daleko, bo wszystko wskazuje na to, że będę musiała zaczynać od nowa 🙁

  3. Kajot , a gdzie chodzisz do ortodonty bo z Twojego opisu wnioskuję że tam gdzie ja (niestety..) 🙁

  4. A proszę mi powiedzieć, dlaczego jedni musza nosić wyciągi tylko na noc, a ja mam zalecenie „raczej cały czas” ?

    1. To prowadzący lekarz ortodonta ustala dobór wyciągów (mają różne siły ) i czas ich noszenia. Zależy to od ruchów zębów jakie mają być wykonane, czasami wyciągi są tylko do znoszenia siły (czyli niwelowania działań niepożądanych).

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *