Zamek robi różnicę, czyli o właściwościach aparatów ligaturowanych i samoligaturujących

Pacjenci ortodontyczni często stoją przed wyborem aparatu stałego-klasycznego ligaturowanego czy samoligaturującego. Czym różnią się te dwa typy aparatów? Dowiecie się tego czytając ten wpis!

Jak zbudowany jest aparat stały i jak wygląda jego założenie? Otóż składa się on z zamków i drutu ortodontycznego, który jest mocowany do zamka. Ortodonta za pomocą ortodontycznego kleju nakłada na powierzchnię zęba w odpowiedniej pozycji jeden zamek. Do zębów trzonowych przyklejane są rurki lub pierścienie. Następnie zostaje założony odpowiednio dobrany drut (łuk) ortodontyczny.

Zakładanie aparatu samoligaturującego, fot. Triclinium
Zakładanie aparatu samoligaturującego, fot. Triclinium

Założenie aparatu zwykłego i samoligaturującego wygląda tak samo, różnicę czyni budowa zamka i własnie z nią związane są różnice w działaniu aparatu.

Na zdjęciu po lewej aparat zwykły, po prawej samoligaturujący:

Aparaty z zamkami ligaturowanymi to typowe, tradycyjne aparaty, jakie najczęściej możecie zobaczyć na ulicy. Charakteryzują je widoczne, często kolorowe gumki, czyli ligatury. Zamek składa się z podstawy i skrzydełek, a drut przebiegający w zamkach jest „trzymany” przez ligatury. Dziś mają one formę wspomnianych już wcześniej gumek, natomiast dawniej popularne były również tzw. krewetki czyli skręcane w kształt kółek cieniutkie druciki (gdy istnieje potrzeba używa się ich do dziś).

gumki do aparatu ligaturowanego, fot. Trcilinium

To, co odróżnia z kolei aparat samoligaturujący, to fakt, że zamki nie wymagają stosowania ligatur, mają bowiem wbudowane specjalne klapki, które trzymają drut.

Aparat samoligaturujący, fot. Triclinium

Z tego względu aparaty te mają sporo zalet w stosunku do aparatów ligaturowanych. Oto najważniejsze z nich:

  • mniejsza bolesność w trakcie leczenia -stosowane łuki maja niższe, przyjazne zębom siły;
  • zamki samoligaturujące są niedużych rozmiarów i są zaokrąglone oraz mniej odstają od zębów (mają bardziej płaski kształt), dzięki czemu są bardziej komfortowe dla pacjenta;
  • leczenie postępuje szybciej, a więc czas leczenia jest krótszy (nawet o kilka miesięcy). Dzieje się tak, ponieważ zastąpienie gumek klapkami w zamkach samoligaturujących powoduje, że siły tarcia są znacznie zmniejszone, co pozwala na płynne, łagodne i szybsze przemieszczanie się zębów;
  • wizyty u ortodonty mogą odbywać się rzadziej (tj. co 6-8 tygodni);
  • lepsza higiena-brak gumowych elementów, które mają tendencję do zatrzymywania płytki nazębnej czy resztek pokarmu, powoduje, że aparaty samoligaturujące są łatwiejsze do oczyszczania.

 

Aparaty samoligaturujące wydają mi się bardzo przydatne w nowoczesnej praktyce ortodontycznej, mają jednak jedną wadę – są droższe niż tradycyjne aparaty ligaturowane.

85 comments

    1. Obecnie pracuję w systemie Damona i cena za 1 łuk tego aparatu w mojej klinice to 2800 zł

    2. czy możliwe jest założenie zamków z ligatura , jak i samoligaturujacych na jednym łuku ? nie dopytalam o to ortodonty, muszę to zrobić na kolejnej wizycie a widzę że jedynki i dwójki mam z gumkami a reszta zębów wydaje się mieć zamki z klapkami, nie mogę tego dokładnie zobaczyć .

    3. Czy ortodonta może zakładać zamki na ostatnie zęby? Moja ortodontka założyła mi zamki na ostatnie zęby i bardzo drażnią mi policzek do tego drut wychodzi na długość kilku milimetrów. Ciężko mi nawet jeść

  1. Od czego zależy zakładanie pierścieni na zęby trzonowe? Wiem, że niektórzy ludzie je mają, a inni nie. Czy jeżeli nie mam wady zgryzu, jedynie krzywe zęby (będę musiała usunąć 4 przedtrzonowce w górnym i dolnym łuku) będzie możliwość, ze będę musiała to nosić?

    1. O tym czy będą zakładane pierścienie czy rurki na trzonowce decyduje lekarz ortodonta.

  2. Czy aparaty samoligaturujące są w wersji estetycznej? Został mi pokazany jeden egzemplarz ale był bardzo toporny i nieładny…. czy wszystkie takie są?

    1. Najładniesze i nabardziej bezproblemowe oraz bezawaryjne zamki samoligarurujące estetyczne to według mnie zamki Damona.

    2. Dzień dobry. Mam pytanko. Dziś został mi założony aparat samoligaturujacy. Dodatkowo na dolnych piątkach mam zrobione tak jakby podpory, które uniemożliwiają mi zamknięcie dolnej szczęki całkowicie.. Utrudnia to strasznie gryzienie. Pani ortodonta mówiła że z każdą kolejna wizyta będzie to zmniejszane. W jakim celu mogło to być wykonane i czy przestanie mi to przeszkadzać w gryzieniu? 😉

  3. Witam. Mam zamiar założyć aparat i nie wiem który wybrać , trochę zależy mi na czasie żeby zęby szybciej się wyprostowały to warto wybrać aparat samoligaturujace ?

    1. Ogólnie mówiąc, leczenie aparatami samoligaturującymi przebiega troszkę szybciej, jednak czas leczenia zależy od wady ciężkości wady zgryzu.

  4. Witam. Mam aparat na górnym łuku zebowym ,ale ortodata chce założyć tez na dolnym. Ponieważ mam wadę zgryzu i mam pytanie czy aparat na Dolnym łuku zebowym ma wpływ na górny łuk? I czy jedna gumka ligaturkowa może być na czterech zębach, moje pytanie stąd ze zawsze mam na jednym zebie jedna gumeczke. ..Pozdrawiam

    1. W zdecydowanej większości przypadków leczenie powinno być prowadzone na górnym i dolnym łuku. Na 4 zębach najprawdopodobniej ma pani założony tzw łańcuszek, ale nie jestem pewna nie widząc pani zębów.

    1. Za samoligaturujący? Za górę? Gdzie pani zakładała? Bardzo proszę o info.

  5. Dziecko 9 lat będzie miało aparat stały tylko na zębach 4stałych u gory.Ma bardzo mała szczękę ,boję się czy robię dobrze godząc się na to.Nigdy nie nosiła aparatu.Miala usunięte dwa zęby mleczne (4) u góry.Nie miala czyszczonych zebow a przegląd miała w lutym. Na dole jeden stały ząb jest zupełnie z tyłu a mleczak nie wypada,ale mam na razie skupić się na górnych zębach.CHODZI O KLY ZEBY WESZLY NA swoje miejsca. Czy w takim wypadku stały aparat jest wskazany? Będzie miała metalowy za 1500 zł.

    1. Przed rozpoczęciem leczenia powinna mieć Pani pełne zaufanie do ortodonty. Jaki aparat byłby odpowiedni dla córki mogłabym odpowiedzieć bo zbadaniu jej i jej zgryzu.

  6. Dzień dobry,
    Wczoraj u ortodonty otrzymalam informację, że właśnie aparaty samoligaturujace gorzej jest utrzymać w czystości ze względu na zamki, w których zbiera się brud a nie można ich otworzyć. Czy rzeczywiście tak jest?

    1. To ligatury gumowe są trudniejsze do oczyszczenia (łatwo kumukują płytkę nazębną) niż zamek z klapką (bez gumek). Ja nie mam problemów z otwieraniem zamków.

    1. Aparat cienkołukowy to aparat stały tradycyjny (ligaturowany , stosowane są popularne gumki) jak i aparat samoligaturujący.

  7. Witam,
    Czy jest możliwość, żeby przy założeniu aparatu samoligaturującego, na jednym zębie łuk był na wierzchu? tzn. nie zamknięty w zamku? Oczywiście wiem, że każdy przypadek jest inny, ale pytanie czy spotkała się Pani z takaą metodą leczenia (oczywiście pewnie na następnej wizycie coś na tym zębie się zmieni)? Martwię się trochę mimo zapewnienia przez Panią z rejestracji ortodonty, u którego się leczę, że tak ma być.

    1. Może być tak, że lekarz celowo nie podłączył jednego zęba do łuku.

    1. To zależy. Założenie gumki na zamek samoligaturujący powoduje, że tarcie będzie większe stąd leczenie mniej afektywne w pierwszej fazie prostowania zębów. W kolejnych etapach założenie ligatury może być nawet pomocne, ale to zależy od przypadku, etapu leczenia i decyzji lekarza.

  8. Moja siostra pamiętam, że na początku leczenia miała aparat bez gumek (co strasznie mnie zdziwiło) A chyba po roku już normalnie miała . To oznacza że miała aparat samoligaturujacy czy zwykły tylko po prostu bez gumek ???

    1. Nie wiem jaki aparat miała siostra. Czasem zwykłe zamki są wiązane za pomocą małych metalowych drucików, może takie miała siostra? Gumki (ligatury gumowe) czasem zakłada się też przy zamkach samoligaturujących szczególnie pod koniec leczenia, czasem przy aparacie samoligaturującym stosuje się tez łańcuszek (wygląda to jak połączone ze sobą gumki) Także możliwości jest mnóstwo, jeśli nie widzę zamka to nie wiem jaki to jest typ.

  9. Bardzo pomocny artykuł. Dziękuję. Czy są jakieś konkretne wskazania, kiedy powinno się stosować aparat tradycyjny a nie samoligaturujący?

    1. Nie ma konkretnych wskazań. Generalnie zamek samoligaturujący jest nowszym typem zamka ortodontycznego, aparat taki będzie działał szybciej i z małymi siłami. W tych typach aparatu stosowana jest też inna mechanika, bardziej przyjazna dla zębów z uwagi na to, że stosowane siły są mniejsze.

  10. Dzień dobry,
    Mam dolną szczękę wysuniętą przed przednią, czy aparat samoligaturujący będzie w tym przypadku lepszy niż zwykły ? I czy orientuje się Pani ile takie leczenie może potrwać ? Ponieważ zastanawiam się nad założeniem i chciałabym się zorientować co byłoby najlepsze.
    Pozdrawiam.

    1. Nie da razy odpowiedzieć na pani pytanie bez zbadania i diagnostyki. Każdy pacjent otrzymuje indywidualny plan leczenia po szeregu badań i fotografii.

    2. Dzień dobry!
      Zastanawiam się nad wyborem aparatu. W mojej klinice jest dostępny aparat rodowany oraz samoligaturujacy Damon w tej samej cenie. Jaka jest różnica?

    3. Rodowany – może chodzi o zamki w kolorze złota, jeśli tak są one tradycyjnie ligaturowane.

    1. Może Pani, ale w badaniu MRI głowy mogą wystąpić artefakty. Można je zminimalizować przez:
      – zastosowanie innej płaszczyzny skanowania,
      – zastosowanie innych technik akwizycji obrazu (FSE, turbo, rozszerzenie pasma),
      – unikanie sekwencji gradientowych i FATSAT,
      Techniki te powinna znać osoba wykonująca badanie.

  11. Witam, Mój syn 12 lat po dwóch latach leczenia aparatem zdejmowanym ma mieć aparat stały,
    Ortodonta powiedział, iż najpierw musimy usunąć chirurgicznie ósemki, które są zablokowane przez siódemki, dopiero potem założy aparat stały.
    Mam pytanie czy to jest konieczne, gdyż syn ma 12 lat szczeka rośnie więc może jest to zbędny zabieg.

  12. Witam. Mam tylozgryz. Dość spory, bo paly palec mogę lekko włożyć między dolne a górne zęby. Nie mogę mieć założonego aparatu na dolną szczeke, ze względu na zatrzymany w niej ząb. Czy da się skorygować taką wadę mając tylko aparat na górnych zębach i do tego np.cwiczenia zuchwy?

  13. Na czym polegają kolorowe łuki w systemie Damona? Ma inne działanie niż ten klasyczny łuk? Ortodontka założyła koleżance fioletowy łuk po kilku miesiącach noszenia aparatu.

    1. Nie znam kolorowych łuków w systemie Damona (choć byłam na kilku szkoleniach😊).

    2. Witam. Ortodonta proponuje mi aparat którego zamki mają 6 łapek( trzy u góry i trzy na dole) czy to jest jakaś różnica pomiędzy zamkami z czterema łapkami?
      Czy wygląda on estetycznie ? Pozdrawiam

  14. Czy to normalne że po pół roku noszenia aparatu ligaturujacego założono mi zamki samoligaturyjace tylko na górnych jedynkach??? Wygląda To dość dziwnie mimo że aparat jest estetyczny.

    1. Nie wiem jaki jest powód takiego dobrania zamków, choć w niektórych przypadkach takie postępowanie może mieć sens. Nie znam pani przypadku. Proszę zapytać swojego ortodonty.

  15. jak nazwać te kolorowe elementy na zamkach (nie chodzi o gumki)? i co jeżeli już po pierwszym myciu dwa z nich mi odpadły i mam czarne kropki na zamkach?

    1. Dzień dobry, stoję przed wyborem aparatu z ligaturami kosmetycznego oraz samoligaturujacego kosmetycznego . Który jest mniej widoczny ? Czy koszty wizyt lub napraw aparatów samoligaturujacych są większe?

      Jaka jest różnica w działaniu pomiędzy aparatem damon i empower ? Czy te aparaty bardzo się odbarwiaja? W związku ppracą z ludźmi i częstymi występami szukam aparatu jak najmniej widocznego.

  16. Dzień dobry! Czytałam wiele artykułów i już się gubię … Muszę mieć co roku Nr głowy a chciałabym założyć aparat na zęby . Czytałam, że można na czas badania zdać łuk a zamki zrobić ceramiczne /tytanowe/kryształowe. I tu wszystko super dopóki na jednym z artykułów nie przeczytałam , że tytanowe mogą pokazać artefakty na obrazie a ceramiczne i kryształowe mogą zawierać metal …. W moim przypadku obraz musi być 100% czysty więc jaki materiał jest najbezpieczniejszy? Mam dość duża wadę więc sądzę , że nakładki dyskwalifikuje. Z góry dziękuję.

  17. Czy to normalne że przy aparacie samoligaturujacym ortodonta zmienia naraz jeden zamek na ligaturujacy? Córce ortodontka zrobiła tak na jednej z górnych jedynej
    Czy praktykuje się zrobienie licówki na zębie w celu „wyrównania powierzchni” zęba do zęba sąsiedniego, po leczeniu ortodontycznym przed zrobieniem wycisków i założeniem retajnerow? Ortodonta sugeruje że zęby mają delikatnie inne powierzchnie- jeden jest bardziej płaski a drugi zaokrąglony.

  18. Czy to normalne że przy aparacie samoligaturujacym ortodonta zmienia naraz jeden zamek na ligaturujacy? Córce ortodontka zrobiła tak na jednej z górnych jedynek.
    Czy praktykuje się zrobienie licówki na zębie w celu „wyrównania powierzchni” jednego zęba do zęba sąsiedniego- po leczeniu ortodontycznym- przed zrobieniem wycisków i założeniem retajnerow? Ortodontka sugeruje że zęby mają delikatnie inne powierzchnie- jeden jest bardziej płaski a drugi zaokrąglony, dlatego sugerowana jest licówka. Inny ortodonta stwierdził że to nie wina powierzchni zęba tylko ząb jest po prostu jeszcze nie ustawiony. Co mam zrobić w takiej sytuacji?

    1. Można zmienić zamek na ligaturowany jak jest taka potrzeba. Tak, po leczeniu ortodontycznym można zmieniać kształt zęba poprzez licówkę lub odbudowę kompozytową.

  19. Witam. Aparat noszę już 1.5 roku. Pierwszy rok nosiłam górę, dopraszamlam się mojego lekarza prowadzącego by założyli mi dół. Po roku udało się. Na górze mam ligarurowe zamki na dole samoligaturujace od pół roku. Założone mam już wyciągi również. Pytanie czy postęp że strony lekarza prowadzącego jest prawidłowy że od 4 miesięcy nie mialam wymienionego drucika prostujacego zeby na górze, jedynie łańcuszek na każdej wizycie co 4 tyg. cala uwaga skupia się na dolnej partii uzębienia, zamki mam tak zabrydzone A ortodonta tzn asystentka nie śmie nawet ich oczyścić z braku czasu. Lekarza prowadzącego widzę co 3 wizytę. Troszkę mnie to irytuje. Ale skoro stosuje już wyciągi możliwe że jestem blisko końcowego etapu leczenia?

  20. Dzień dobry,
    Mój ortodonta pracuje na Damon i Empower. Jedyną różnicę widzę w cenie. Czy istnieją jeszcze inne? Na co zwrócić uwagę?

  21. Witam, aparat noszę już ponad rok i dzisaj wychodząc od ortodonty, niestety dopiero w domu, zauważyłam że na jedynce u góry nie mam naciągnietej ligarury na prawe górne „skrzydełko”. Założone mam na 3 na 4 skrzydełkach. Wygląda to trochę nieestetycznie. Z racji tego że mieszkam bardzo daleko od mojej ortodontki, nie mam jak i kiedy do niej pojechać.
    Nie wiem czy to ma tak być, czy po prostu mi się to zsunęł i mogę sobie to sama poprawić.
    Prosze o odpowiedź

    1. Gumki, czyli ligatury zakłada się tylko w aparacie tradycyjnym. W aparacie samoligaturującym jak sama nazwa wskazuje są niepotrzebne.

  22. Witam, w aparacie samoligaturującym na drucie między jedynkami są takie jakby rurki – widać je na zdjęciu w poście porównującym oba aparaty (na górnym łuku mam dwie, na dolnym jedną) – czy one mają być nieruchome czy mogą się przemieszczać?

  23. Dzień dobry – niebawem zakładam aparat samoligaturujacy się ale waham się pomiędzy estetycznym a metalowym. Podobno ceramiczny wydłuża czas leczenia o około 30%. Mam 45 lat i będzie to moj drugi aparat w życiu 🙂
    Jaka jest Pani opinia? Czy ceramiczny faktycznie wydłuża leczenie?
    Oraz – czy ceramiczny przyjmuje kolory jedzenia (kurkuma, zakwas z buraków – używam bardzo często i nie chciałabym mieć żółto-zielonych zamków).
    Będę wdzięczna za Pani zdanie.

    1. Zamki ceramiczne nie wydłużają czasu leczenia. Zamki też nie przebarwiają się mocno, najbardziej przebarwiają się gumowe ligatury.

    2. Dzień dobry, czy w aparacie samoligaturujacym można założyć kolorowe gumki (tylko dla estetyki)? Czy jednak jest to odradzane? Chciałabym żeby mój aparat był kolorowy, a w planie leczenia mam zaproponowany aparat samoligaturujący i nie wiem czy mogę go zmienić na klasyczny.

  24. Witam,
    Za dwa tygodnie mam zaplanowane złożenie apartau stałego samoligaturującego. Zastanawiam się czy wybrać estetyczny kryształowy clarity sl czy smartclip metalowy. Czy mogę prosić o wady i zalety obu typów aparatów samoligaturujących:metalowego i kryształowego?

  25. Dobry wieczór. Ortodonta proponuje mi założenie aparatu z ligaturami ,zamki szescioząbkowe bo powiedział że cztery ząbkowy jest niekomfortowo mam się na to zgodzić? czym te zamki się różnią? Czy to jest wygodniejsza opcja ?

  26. Dzień dobry. Chciałabym rozpocząć leczenie ortodontyczne z użyciem aparatu samoligaturującego estetycznego. Ze względu na wiek oraz charakter wykonywanej pracy (wystąpienia publiczne) bardzo zależy mi na tym, aby zamki były jak najmniej widoczne – możliwie jak najmniejsze oraz możliwie płaskie. Który aparat wybrać? Czy dla zastosowania poniższych są jakieś wskazania/przeciwskazania czy to tylko kwestia decyzji i preferencji pacjenta? Czy poziom estetyki zamków porcelanowych i szafirowych jest taki sam? Waham się między wyborem Damon Clear, Empower Clear, Forestadent Quickclear, Inspire Ice.
    Z góry bardzo dziękuję za odpowiedź. Pozdrawiam 🙂

  27. Dla mnie ważne w czyszczeniu jeszcze jest irygator, które często potrafi wypłukać coś czego szczoteczką nie wyciągnę. Mam w sumie dwa, jeden domowy a druki na wyjazdy, oba z Truelife (sugerowałam się mocą).

  28. Dzień dobry. Za miesiąc mam mieć zakladany aparat samoligaturujący. Słyszałam opinie dentystek że tego typu aparat niszczy zęby bardziej niż ten z gumkami ze względu na to że szybciej się kończy leczenie. Jakie jest Pani zdanie na ten temat?

  29. Do czego służą te grubsze druciki na łuku aparatu, jak są np. na zdjęciu z porównaniem obu rodzajów aparatu? Sama mam założone takie 3 i zastanawiam się jaką rolę one odgrywają?

  30. Dzień dobry

    a czy jest jakaś znacząca różnica pomiędzy systemem Damon a Insignia?
    W systemie Insignia aparat jest przygotowany indywidualnie dla każdego pacjenta. Pacjent już na początku leczenia może zobaczyć jego efekt.

    Pytanie tylko jak wygląda trwałość/jakość/awaryjność Insignii w porównaniu do Damon?

  31. W tym tygodniu założyłam aparat samoligaturujący i gdzieniegdzie na drucikach pomiędzy zębami mam nałożoną taką rurkę (kształt walca bez środka). Z początku myślałam, że to jakieś nieruchome blokady, ale dzisiaj przy szczotkowaniu zauważyłam, że są ruchome, tzn. przesuwają się po tym druciku od zęba do zęba. I teraz się zastanawiam, czy coś niechcący uszkodziłam przy czyszczeniu klamr, czy tak ma być? Będę wdzięczna za odpowiedź.

  32. Planuje założyć aparat ortodontyczny, ponieważ mam mocno stłoczone zęby. Czy do aparatu ortodontycznego muszę mieć odbudowane zęby? Przez krzywy zgryz są lekko pościerane lub miejscami delikatnie ukruszone. Czy takie zęby mogę odbudować dopiero po ściągnięciu aparatu stałego, gdy będą one już równo ułożone w łuku?

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *