Wiele koleżanek – mam pyta mnie, czy powinno się chodzić profilaktycznie z dzieckiem do ortodonty  i kiedy powinna się odbyć ta pierwsza wizyta. Odpowiadam: tak, zdecydowanie powinno się kontrolować rozwój uzębienia u dzieci.
Ogólnie można powiedzieć, że pierwsza wizyta u ortodonty powinna się odbyć ok. siódmego roku życia. Jeśli lekarz stomatolog, pediatra czy logopeda zauważą jakieś nieprawidłowości warto wybrać się wcześniej. Wiadomo jednak że najlepszym obserwatorem zdrowia własnego dziecka są jego rodzice. Dlatego chciałabym Was uczulić na pewne symptomy, które najłatwiej zauważyć będąc na co dzień z dzieckiem. Poza tym głęboko wierzę w coś takiego jak intuicja mamy 🙂
Jeśli zauważycie któryś z poniższych objawów warto skonsultować je z ortodontą, tak aby zadziałać odpowiednio wcześnie:

• szkodliwe nawyki takie jak: ssanie kciuka, przedłużone ssanie smoczka, obgryzanie ołówków, kredek itp.
• oddychanie przez usta, stale otwarta buzia, chrapanie;
• przedwczesna utrata zębów mlecznych z powodu próchnicy lub urazu;
• krzywo wyrastające zęby, brak miejsca na rosnący ząb, duże przerwy między zębami;
• widoczna asymetria na twarzy lub bródce i/lub cofnięta lub zbyt wystająca broda (wady zgryzu to nie tylko potocznie nazywane krzywe zęby, ale także dysproporcje w wielkości szczęki i żuchwy układający się w „nieprawidłowy zgryz”);
• wystające do przodu górne przednie zęby;
• szpara między zębami przednimi w kierunku pionowym lub poziomym;
• wada wymowy;
• trudność w zamykaniu ust;
• zgrzytanie lub zaciskanie zębów.

W wieku przedszkolnym radzę Wam głównie skupiać się na eliminowaniu szkodliwych nawyków i stawiać na zdrową dietę u dziecka. Powinna ona zawierać dużo twardych pokarmów, które wymagają żucia i gryzienia – to pomaga w prawidłowym rozwoju zgryzu. Zwalczanie nawyków z kolei często prowadzi do samoistnej korekty wady zgryzu bez noszenia żadnego aparatu! Przykładem jest ssanie kciuka i powstawanie zgryzu otwartego przedniego lub otwartego. Jak przekonać dziecko do zaprzestania szkodliwego nawyku? Myślę, że jest to trudna, ciężka praca rodziców i dziecka, ale tu chodzi o zdrowie, więc warto zrobić wszystko, co w naszej mocy. W najbliższym czasie postaram się zebrać informacje i opisać jak podejść do tego tematu.

Oddychanie przez usta wymaga konsultacji i współpracy laryngologa, alergologa i często dietetyka, tak, aby odpowiednio wcześnie zacząć skuteczne leczenie i zapobiec powstaniu lub pogłębianiu się wady zgryzu.

Aktywne leczenie aparatami w uzębieniu mlecznym (jest to wiek między trzecim a szóstym rokiem życia) zdarza się niezwykle rzadko, czasami potrzebne jest szlifowanie szkliwa na tych zębach, które nie starły się prawidłowo i zaburzają rozwój zgryzu.

Podsumowując, u młodszych dzieci skupiamy się głównie na wyeliminowaniu przyczyny, która nadaje patologiczny kierunek w rozwoju uzębienia i zgryzu. Jedyną wadą, którą należy leczyć jak najwcześniej jest tzw. zgryz krzyżowy. Powstaje on wtedy gdy zęby górne nie pokrywają dolnych (może się tak zdarzyć z boku) i mamy wówczas zgryz krzyżowy boczny lub z przodu – analogicznie powstaje zgryz krzyżowy przedni. Wada ta najczęściej wynika z nieprawidłowego rozwoju szczęki, jej zwężenia. Wąskie szczęki bardzo często spotykam u dzieci oddychających ustami, a w wywiadzie uzyskuję od rodziców informacje, że mali pacjenci cierpią na przewlekłe katary, przerośnięte migdałki lub są właśnie po operacji usunięcia trzeciego migdałka.

W wielu innych przypadkach najlepszy wiek na rozpoczęcie leczenia ortodontycznego to okres późnego uzębienia mieszanego tzn. taki gdzie dziecko ma już większość wyrżniętych zębów stałych i nieliczne zęby mleczne. Jest to zwykle wiek w przedziale dziesiątego a dwunastego roku życia. Ja oceniam wiek zębowy pacjenta na podstawie badania jamy ustnej i zdjęcia rentgenowskiego (pantomogramu) i wtedy rozpoczynamy leczenie lub przesuwamy je na najbardziej optymalny czas.

Kontrolne zdjęcie pantomograficzne warto wykonać ok. dziesiątego roku życia. W tym wieku bardzo często pojawia się problem braku miejsca w łuku dla wyrzynających się kłów, a w konsekwencji przyjmują one nieprawidłową pozycję w kości i nie mogą się wyrżnąć lub wyrzynają poza łukiem. W tym wieku warto też dotykowo wybadać, czy w miejscu, gdzie powinien pojawić się górny kieł wysoko przedsionku wyczuwamy wybrzuszenie. Możecie same to sprawdzić i w przypadku wątpliwości pojawić się u ortodonty.

Jest jeszcze jeden ważny aspekt, o którym warto pamiętać. Leczenie w okresie dziecięcym lub w czasie dojrzewania (czas nastoletni) przebiega szybciej, jest łatwiejsze i pozwala często osiągnąć lepsze rezultaty niż w wieku dorosłym.

Warto więc uważnie obserwować co się dzieje z uzębieniem nawet bardzo małego dziecka i bywać na wizytach kontrolnych u zaufanego ortodonty. Podczas takiej wizyty profilaktycznej ortodonta:

• stwierdzi, czy zgryz dziecka rozwijają się prawidłowo;
• uświadomi Was jakie czynniki zaobserwowane u malucha mogą powodować wadę zgryzu;
• podejmie właściwe leczenie w najbardziej optymalnym czasie.

W następnym poście dowiecie jak szybko i prosto zapobiegłam poważnej wadzie zgryzu u dziewięcioletniego chłopca 🙂