Po zakończeniu procesu leczenia ortodontycznego przychodzi moment kulminacyjny, zwieńczający całą terapię, czyli wizyta, na której następuje zdjęcie aparatu stałego. Wielu pacjentów nie wie i zastanawia się jak ona dokładnie wygląda. Dlatego postanowiłam opisać czego można się na niej spodziewać.

Leczenie ortodontyczne, podczas którego wykorzystany jest aparat stały u każdego pacjenta przebiega nieco inaczej i ma różną długość. Bez względu jednak na te odmienności, terapia zakończona jest zdjęciem aparatu ortodontycznego. Pacjenci zwykle z niecierpliwością czekają na ten moment, ponieważ są bardzo ciekawi tego jak będzie wyglądał ich nowy zgryz już bez aparatu. Choć są też takie osoby, które twierdzą, że przyzwyczaiły się do aparatu i mogłyby nosić go już zawsze.

Gdy zapadnie przez ortodontę decyzja o zdjęciu aparatu, wyznaczana jest data wizyty, podczas której to następuje. Wiele osób zastanawia się czy odklejanie zamków długo trwa, czy boli, czy jest związane z jakimiś innymi niedogodnościami?! Pacjenci są pełni niepokoju, ponieważ zwyczajnie nie wiedzą jak wygląda taka wizyta.

Tymczasem zdjęcie aparatu to nieskomplikowana i zupełnie bezbolesna procedura. Polega ona na tym, że każdy zamek jest ściskany specjalnymi kleszczami do tego przeznaczonymi. To powoduje, że klej, który przytwierdzał zamek do powierzchni zęba, ulega skruszeniu i zamek w całości się odkleja. Jedynym odstępstwem od tego procesu bywa demontaż zamków estetycznych porcelanowych lub szafirowych, które w przeciwieństwie do metalowych czasami podczas ściskania kleszczami również zaczynają się łamać i bywa, że jakieś ich części zostają jeszcze przyklejone do zęba. Proces demontażu wszystkich zamków trwa bardzo krótko, bo zaledwie ok. minuty.

Na zębach trzonowych – „szóstkach” i „siódemkach” zwykle przyklejone są nieco inne rodzaje zamków tzw. rurki, które zdejmuje się dokładnie tak samo jak inne zamki lub niektórzy pacjenci mają założone pierścienie, które są rodzajem metalowej obręczy nałożonej na cały obwód zęba trzonowego i przyklejonej do niego. Pierścienie również odkleja się za pomocą specjalnych, przeznaczonych do tego kleszczy, które są tak skonstruowane, że jedną ich częścią trzyma się ząb a drugą pierścień, który ortodonta zaczyna zsuwać. W tym momencie na tej samej zasadzie klej ulega skruszeniu i pierścień można zdjąć.

Po zdjęciu wszystkich zamków na zębach zalegają resztki kleju, a w przypadku zamków estetycznych bywa, że i kawałki zamków. W drugim etapie, który trwa ok. pół godziny, lekarz przechodzi do oczyszczania zębów z tych pozostałości. Zamki delikatnie usuwa się wiertłem stomatologicznym, natomiast klej za pomocą dedykowanych temu procesowi wierteł, które nie niszczą szkliwa. Proces oczyszczania zębów z resztek kleju kończy się ich polerowaniem. Warto dodać, że sam klej do mocowania zamków absolutnie nie powoduje żadnych przebarwień ani uszkodzeń na zębach. Tak więc stan szkliwa po zdjęciu aparatu powinien być taki sam jak przed jego założeniem.

Natomiast niestety, niektórzy pacjenci mogą zauważyć, że po zdjęciu aparatu i oczyszczeniu zębów na ich powierzchni występują białe plamy. Występują one najczęściej przy linii dziąseł, albo jako obwódka w miejscu gdzie był naklejony zamek. Są to uszkodzenia, które nie są powodowane przez sam aparat ortodontyczny, ale wynikają z zaniedbań higienicznych i niedostosowywania się do zaleceń ortodonty podczas noszenia aparatu. Takie odwapnienia występują częściej u młodych pacjentów – dzieci i nastolatków niż u pacjentów dorosłych, którzy dokładniej dbają o higienę.

W trakcie noszenia aparatu trudniej o idealna higienę, dlatego ryzyko powstawania zanieczyszczeń takich jak przebarwienia i osady jest większe, dlatego też zdjęciu aparatu pacjent powinien mieć również wykonana profesjonalne czyszczenie w gabinecie, czyli skaling i piaskowanie.

Na wizycie podczas, której zdejmowany jest aparat, po dokładnym oczyszczeniu zębów zakładany jest również stały aparat retencyjny, mający na celu ustabilizowanie i utrzymanie efektów leczenia ortodontycznego. Ma on formę drutu przyklejanego na językowych powierzchniach dolnych siekaczy i kłów. Przykleja się go u niektórych pacjentów czasami dodatkowo również na powierzaniach podniebiennych górnych siekaczy i kłów.

Na koniec wizyty podbiera się wyciski, na podstawie których robione są aparaty retencyjne wyjmowane. Są one mu przekazywane jak najszybciej – na drugi lub trzeci dzień po ostatniej wizycie. Pacjent otrzymuje również dokładne zalecenia po zdjęciu aparatu m.in. na temat używania retencji i podpisuje oświadczenie o zakończeniu leczenia ortodontycznego.

Od tego momentu pacjent może cieszyć się swoim nowym zgryzem. Ale aby utrzymać efekty leczenia powinien nadal regularnie odbywać wizyty kontrolne, podczas których sprawdzane jest przez ortodontę jak egzamin zdaje retencja. Pierwsza taka wizyta następuje po miesiącu od zdjęcia aparatu. Wtedy też  wykonuję zdjęcia uzębienia i twarzy ilustrujące końcowy wynik leczenia. Następne wizyty kontrolne odbywają się co pół roku i tak naprawdę przy dobrze przeprowadzonej terapii i retencji zgryz powinien wyglądać coraz lepiej, ponieważ zęby ciągle jeszcze się do siebie dopasowują.

Gdy zęby pacjenta są już ustawione równo w rzędzie, ale ich kolor lub kształt ma jeszcze pewne niedoskonałości, jako uzupełnienie leczenia ortodontycznego zazwyczaj rekomenduję wizytę u stomatologa estetycznego, który dopełni efekt i może zaproponować estetyczne odbudowy, licówki czy np. wybielanie zębów. Takie leczenie interdyscyplinarne to bardzo dobra propozycja zwłaszcza dla dorosłych pacjentów, którzy pragną mieć naprawdę piękny uśmiech.

W klinice Triclinium razem ze stomatologami pracujemy zespołowo i bardzo często wspólnie pochylamy się nad przypadkiem pacjenta oglądając jego dokumentację (modele, fotografie i badania rtg) i dyskutując nad najbardziej optymalnym i kompleksowym planem leczenia.

Zobaczcie jak wygląda proces zdejmowania aparatu stałego