W przestrzeni medialnej, zwłaszcza w materiałach reklamowych, często widzimy obraz małego bobasa, który śpiąc lub czuwając ma „słodko”  rozchylone usta. Taki przekaz powoduje u rodziców błędne przekonanie, że taka pozycja jamy ustnej u maluszka jest odpowiednia. Tymczasem absolutnie tak nie jest!

Rodzice noworodków często pytają mnie, czy już takie małe dziecko musi oddychać przez nos i bywają zdziwieni, że ta czynność powinna być wręcz wrodzona i naturalna, a nie nabyta. Rodzice czasami myślą, że maluszek, tak jak mowy czy chodzenia, tego też z czasem również się nauczy. Nic bardziej mylnego! Pragnę zaznaczyć, że już od urodzenia dziecko podczas snu i czuwania poza uśmiechaniem się, głużeniem, gaworzeniem i karmieniem powinno mieć złączone wargi.

Prawidłowa postawa jamy ustnej u noworodka występuje wtedy, gdy jego język jest przyklejony do podniebienia i opiera się o górny wałek dziąsłowy. Poza tym oczywiście wargi są złączone i dziecko oddycha przez nosek, a nie przez usta.

Wszystkich rodziców malutkich dzieci zachęcam, aby już od urodzenia zwracali uwagę na to, jak wygląda buzia u ich dzidziusia. Jeżeli widzicie otwarte usta podczas snu i języczek, który wsuwa się między wargi są to niepokojące sygnały, które trzeba zweryfikować ze specjalistą. Osobami kompetentnymi do takiej oceny są logopedzi lub fizjoterapeuci, którzy mają doświadczenie w pracy z niemowlętami i zajmują się wspieraniem niemowląt w rozwoju jamy ustnej, a przez to pośrednio i prawidłowego zgryzu w przyszłości. Jest to nierozerwalnie związane, ponieważ ze złej postawy jamy ustnej wynika niedorozwój i zwężenie szczęki, a to pociąga za sobą lawinę nieprawidłowości taką jak nieprawidłowy wzrost twarzoczaszki, zaburzenia oddechowe i mowy oraz oczywiście u starszych dzieci krzywe zęby.

Na tym etapie rozwoju dziecka, wizyta u takiego terapeuty może być ważniejsza niż u ortodonty, który w tym okresie życia może zdiagnozować malucha i wesprzeć rodzica edukacyjnie i pokierować do odpowiedniej osoby na konsultację, natomiast nie wdroży działań, jakie zazwyczaj stosuje ortodonta u starszych dzieci (czyli leczenie aparatami).

W warunkach domowych rodzic może sprawdzić podczas snu ułożenie języka poprzez delikatne odchylenie bródki i sprawdzenie, czy język opiera się o podniebienie. Jednakże podkreślam, że w razie jakichkolwiek wątpliwości warto udać się na badanie do logopedy.

Jakie mogą być przyczyny nieprawidłowej pozycji języka i warg u noworodków?

Jedną z takich przyczyn może być skrócone wędzidełko języka (pisałam o nim tutaj).  Taka nieprawidłowa anatomia sprawia, że język dziecka jest ograniczany ruchowo i nie ma możliwości prawidłowo ułożyć się na podniebieniu. Inne powody to np. zaburzenia napięć mięśniowych i inne.

Co najważniejsze w razie zauważenia takich nieprawidłowości warto diagnozować i działać. Wprowadzanie odpowiedniej profilaktyki ortodontycznej już od pierwszych dni ich życia może uchronić Wasze pociechy przed rozwojem wady zgryzu w przyszłości.