Pytanie, jakie często spędza sen z powiek rodziców dzieci wymagających leczenia ortodontycznego, to jaki aparat będzie dla ich pociech najlepszy? Zastanawiają się nad różnymi opcjami, takimi jak aparat bioblok, Marco Rosa czy płytka Schwarza. Zasięgają opinii w internecie i u innych rodziców. Sprawdzają, czym one się różnią, do czego dokładnie służą, jak wpływają na efektywność leczenia?! W tym artykule postaram się przybliżyć różnice między tymi opcjami i odpowiedzieć na pytanie, jak wybrać odpowiednie narzędzie do leczenia wczesnych wad zgryzu u dzieci.

Rola konsultacji ortodontycznej

Każdy rodzic powinien przede wszystkim pamiętać, że pierwszym i najważniejszym krokiem do wyboru aparatu ortodontycznego dla dziecka jest konsultacja z lekarzem, a następnie wizyty omawiające diagnozę i plan leczenia. To podczas tych wizyt wykonywana jest szczegółowa diagnostyka, a następnie przedstawiany jest plan działania, który obejmuje także dobór odpowiedniego aparatu.

Warto zwrócić uwagę na to, że różni ortodonci mogą leczyć inaczej – za pomocą innych metod i aparatów. Pamiętajcie, że każdemu aparatowi przypisane są określone cele terapeutyczne, a żaden z nich nie jest „lepszy” lub „gorszy” – klucz w tym, aby dany aparat jak najlepiej dopasować do indywidualnych potrzeb pacjenta i robi to właśnie ortodonta.

Specjalista dobiera aparat nie tylko do danego problemu ortodontycznego dziecka, ale i do występujących u niego innych czynników, które często wychodzą na światło dzienne w trakcie wywiadu z rodzicem. Informacje te mogą wspierać wybór danego narzędzia – np. to czy aparat powinien być przyklejany na stałe czy wyjmowany.

Dlatego warto zaufać decyzjom lekarza, który na podstawie szczegółowej diagnozy i rozmowy z rodzicem proponuje odpowiednią, najlepszą według niego dla tego konkretnego pacjenta metodę leczenia.

U dzieci w okresie wzrostu bardzo często celem terapeutycznym jest poszerzanie szczęki. Do tego celu stosuje się grupę różnorodnych aparatów, które różnią się nieco między sobą. Oto aparaty, które mogą być  wykorzystane w procesie leczenia małego pacjenta.

Aparat bioblok

Jednym z narzędzi wykorzystywanych we wczesnym leczeniu dzieci jest aparat bioblok. To aparat wyjmowany, który jest stosunkowo prosty w użytkowaniu i daje pacjentowi możliwość utrzymania lepszej higieny jamy ustnej przez to właśnie, że można go zdjąć do czyszczenia zębów i samego aparatu.

Ponadto, aparat bioblok dzięki odpowiednim klamrom może być dobrze dopasowany i trzyma się w jamie ustnej bez ryzyka spadania, co czyni go komfortowym w użytkowaniu, nawet podczas mówienia czy jedzenia.

Aparat bioblok jest przeznaczony do noszenia przez całą dobę, a proces poszerzania szczęki za jego pomocą trwa średnio od 2,5 do 3 miesięcy. Co istotne, aparat ten wykonuje ekspansję szkieletową w sposób umiarkowany, bez wywoływania zbyt dużego dyskomfortu, co jest szczególnie ważne w przypadku dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, kiedy ich szczęki są jeszcze plastyczne i łatwo poddają się korekcji. Dzięki temu leczenie może przebiegać stosunkowo szybko i efektywnie.

Poza tym wyjmując aparat bioblok możemy też regulować grubość płyty na podniebieniu, aby dać możliwość jego właściwego przemodelowania się. Po okresie zakończenia ekspansji, aparat zmieniamy na bioblok retencyjny, który zajmuje mniej miejsca na podniebieniu, gdyż nie ma zamontowanej w nim śruby. Stopniowo też redukujemy całodobowe noszenie aparatu.

Aparat Marco Rosa

Aparat Marco Rosa to z kolei aparat stały, który jest przyklejany na zęby mleczne za pomocą pierścieni na ok. rok. Jego główną wadą jest to, że nie można go wyjąć, co znacząco utrudnia utrzymanie higieny jamy ustnej i może prowadzić do zwiększonego ryzyka próchnicy i stanów zapalnych śluzówki.

Co więcej ten aparat także ma akrylowe płytki umiejscowione na podniebieniu, ale przez to, że jest niewyjmowalny nie możemy ich zeszlifowywać.

Śruba jest rozkręcana przez rodzica w ustach dziecka, więc jest to trochę trudniejsze w porównaniu do aparatu bioblok, gdzie można wyjąć aparat i precyzyjnie przekręcić śrubę.

Aparat Marco Rosa zakłada szybsze rozkręcanie śruby w porównaniu do aparatu bioblok. Proces ekspansji szczęki jest więc bardziej intensywny, co może być korzystne w niektórych przypadkach.

Aparat ten jest noszony przez około rok, co sprawia, że zajmuje dużą część podniebienia przez dłuższy czas, co może mieć wpływ na pozycję i funkcję języka przez ten czas.

Płytka Schwarza

Płytka Schwarza to kolejna opcja, którą rodzice często rozważają. Jest to aparat wyjmowany refundowany przez NFZ, który jest dedykowany do noszenia przez około 18 godzin dziennie.

Tempo poszerzania szczęki jest powolne, gdyż śrubę rozkręcamy co  1-2 tygodnie. To sprawia, że leczenie ekspansyjne może dość długie, co wymaga cierpliwości zarówno od dziecka, jak i od rodziców. Minusem jest też to, że aparat zajmuje całą przestrzeń na podniebieniu i zazwyczaj zdejmuje się go do posiłków, a wówczas u dziecka nietrudno o zgubienie aparatu.

Jak wybrać odpowiedni aparat do poszerzania szczęki dla dziecka?

Wybór odpowiedniego aparatu ortodontycznego do poszerzania szczęki dla dziecka zależy od wielu czynników, takich jak wiek pacjenta, rodzaj wady zgryzu, a także zdolność dziecka do współpracy z lekarzem. W przypadku, gdy maluch ma trudności z noszeniem aparatu wyjmowanego, może być konieczne zastosowanie aparatu naklejonego na stałe. Jednak, jeśli dziecko jest w stanie współpracować, wyjmowane rozwiązania mogą okazać się trafne. Można modyfikować każdy z tych aparatów i w zależności od potrzeb dodawać dodatkowe elementy, które usprawnią leczenie.

Każdy z tych aparatów ma swoje zalety i wady, a decyzja o wyborze powinna być oparta na dokładnej diagnozie i planie leczenia, opracowanym przez ortodontę. Warto pamiętać, że nie ma jednoznacznie „najlepszego” aparatu.  Niezależnie od tego, czy zdecydujemy się na aparat bioblok, Marco Rosa, czy płytkę Schwarza, każdy z tych aparatów ma swoje miejsce w leczeniu ortodontycznym i może być skutecznie stosowany w zależności od potrzeb i warunków pacjenta. Kluczem do sukcesu jest dobrze zaplanowane leczenie i współpraca pacjenta i rodzica z lekarzem.