As dentists we should treat a human, not only their teeth. – Dr Domingo Martin said during the FACE session.

Jako dentyści powinniśmy leczyć człowieka, nie tylko zęby – powiedział dr Domingo Martin podczas pierwszej sesji 2 letniego programu dla ortodontów „FACE – Functional and Cosmetic Excellence”, w której miałam przyjemność brać udział. Przede mną jeszcze wiele miesięcy nauki, na którą już nie mogę się doczekać!

Pierwsze wykłady dotyczyły bardzo ważnego etapu, jakim jest diagnoza ortodontyczna. Uważam, że informacje na temat jej roli, powinny być przekazywane również pacjentom, po to, aby lepiej rozumieli proces i sens leczenia ortodontycznego. Zachęcam więc Was do lektury.

Rola diagnozy ortodontycznej w holistycznym podejściu do pacjenta

Choć wielu osobom wydaje się, że leczenie ortodontyczne jest bardzo proste i my, jako ortodonci po prostu naklejamy aparat, po czym krzywe zęby w czarodziejski sposób zamieniają się w piękny uśmiech i prawidłowy zgryz – nic bardziej mylnego. Planowanie leczenia ortodontycznego to niezła łamigłówka!

Nie chodzi o to, aby wyprostować zęby/zgryz, ale o to, by całość układu zęby-mięśnie-staw skroniowo-żuchwowy dobrze funkcjonowała. Nie wolno zapominać też o takich funkcjach jak prawidłowy oddech (przez nos!), drożne drogi oddechowe (chrapanie), prawidłowa pozycja języka i  właściwe połykanie.

Zanim przystąpimy do leczenia ortodontycznego pacjent musi być bardzo dokładnie diagnozowany, na co trzeba poświecić sporo czasu i pracy lekarza.

Jeśli pacjent na pierwszej wizycie u ortodonty oczekuje, że dostanie odpowiedź jak powinno wyglądać leczenie jego wady zgryzu to… niestety się nie dowie.

Aby ułożyć tę skomplikowaną układankę, jaką są zęby-mięśnie-staw skroniowo-żuchwowy potrzebny jest wywiad, dokładne badanie, profesjonalne fotografie, zdjęcia rentgenowskie (czasami także CBCT – czyli tomografia stożkowa), modele osadzone w artykulatorze, które określają położenie uzębienia w stosunku do położenia stawów-skroniowo żuchwowych. Dopiero po wnikliwej analizie wszelkich danych i wyliczeń można zarysować wstępny plan leczenia.

Należy pamiętać, że leczenie dorosłych często ma ograniczenia, spowodowane chociażby wielkością kostnego wymiaru szczęki oraz żuchwy i czasami wynik, jaki chcielibyśmy uzyskać jest niemożliwy do osiągnięcia samym leczeniem ortodontycznym. Wówczas można rozważyć zabiegi chirurgiczne lub musimy zaakceptować tzw. leczenie kompromisowe, czyli np. proste zęby i prawidłowy zgryz, lecz rysy twarzy pozostają bez zmian. Plan leczenia powinien być pacjentowi przedstawiony i wytłumaczony w możliwie jak najprostszy sposób, pacjent powinien poznać alternatywy leczenia i jego ograniczenia, tak aby podczas ortodontycznej drogi było jak najmniej rozczarowań, a jak najwięcej zadowolenia z obu stron.