Dzisiaj powracam do Was z problemem próchnicy. Próchnica jest powszechnie występującą chorobą, niestety bardzo często lekceważoną, czego konsekwencją jest przewlekłe, długotrwałe leczenie, które podjęte zbyt późno może prowadzić nawet da usunięcia zęba.  Jakie jeszcze mogą być powikłania próchnicy? O tym jest ten wpis.

Wizyty kontrolne

Głównym problemem bardzo dużego odsetka osób borykających się z próchnicą i jej powikłaniami jest fakt, iż większość z nich nie korzysta z wizyt kontrolnych u stomatologa. To bardzo ważne, aby co najmniej raz na pół roku udać się do swojego dentysty w celu sprawdzenia stanu uzębienia. Często zdarza się, że ubytek jest tak mały, że nie widać go gołym okiem, dopiero profesjonalny sprzęt i wiedza lekarza pozwalają go wcześnie wykryć. Również ubytki styczne, między zębami są trudne do zauważenia „gołym okiem”, dlatego tak ważne są wizyty kontrolne, a czasem wspomagane zdjęciami rtg. Regularne odwiedzanie gabinetu dentystycznego może więc uchronić pacjenta przed poważnym i długotrwałym leczeniem stomatologicznym oraz powikłaniami próchnicy.

Główne powikłania próchnicy

Konsekwencjami nieleczenia nawet małego ubytku jest oczywiście jego pogłębianie się, które z czasem prowadzi do bólu zęba. Ból ten często oznacza, że doszło już do zmian w miazdze zęba, a wtedy z reguły niezbędne jest podjęcie leczenia kanałowego. Ząb po leczeniu kanałowym nie jest już pełnowartościowym, jest on zębem martwym, bardziej wrażliwym na złamania. Szkliwo takiego zęba często przebarwia się i wygląda nieestetycznie.

Leczenie kanałowe zwłaszcza zębów bocznych często jest skomplikowane z powodu trudnego do nich dostępu. Dostanie się do miazgi i kanału zęba (popularnie nazwanego nerwem) wymaga gruntownego oczyszczenia go z próchnicy i zrobienia szerokiego dostępu do kanału/kanałów, czyli często oznacza to usunięcie sporej części zęba. Po oczyszczeniu i wypełnieniu kanałów konieczna jest odbudowa zęba. Stomatolog może to zrobić za pomocą kompozytu, czyli może założyć standardową plombę lub częściej – jeśli ubytek jest bardzo duży powinno się wykonać  koronę protetyczną. Decyzja ta jest często kluczowa, ponieważ jeżeli dentysta pozostawi pojedyncze tkanki czy ścianki zęba i dokona dużej odbudowy kompozytowej zamiast odbudowy za pomocą korony, może to grozić odłamaniem się takiej ścianki. Jeżeli złamanie to będzie miało miejsce pod dziąsłem może się okazać, że ząb będzie nadawał się już tylko do usunięcia.

Do kolejnych powikłań próchnicy możemy zaliczyć przewlekłe stany zapalne tkanek okołowierzchołkowych, które są skutkiem szkodliwego działania bakterii bytujących w ubytku próchnicowym i kanałach zęba. Dochodzi do nich również, gdy wypełnienie wcześniej leczonego zęba jest nieszczelne. Niestety takie przewlekłe stany zapalne często są bezobjawowe i bezbolesne, a wykryte mogą zostać tylko podczas przeglądowych zdjęć rentgenowskich. Zachęcam zwłaszcza pacjentów, którzy mają zęby po leczeniu kanałowym, aby od czasu do czasu wykonali właśnie takie zdjęcie (np. pantomogram), w celu sprawdzenia stanu tkanek okołowierzchołkowych. Może się okazać, że doszło do przewlekłego stanu zapalnego w kości otaczającej korzeń zęba. Miazga zębów z dużymi ubytkami próchnicowymi może być też w stanie przewlekłego zapalenia, często taki ząb nie boli, ale wokół korzenia powstaje stan zapalny i z czasem taki stan może ulec zaostrzeniu, czego skutkiem może być nawet ropień w kości lub/i w tkankach miękkich.

Ropnie okołoszczękowe to jedno z ostrych miejscowych powikłań próchnicy. W momencie, gdy powstanie taki ropień miejsce to intensywnie puchnie, boli, a w tkankach miękkich tworzy się zbiornik ropy. Taki przypadek należy leczyć poprzez chirurgiczne nacięcie tkanek miękkich (dziąsła, policzka) w celu uwolnienia ropy. Taki ząb często nadaje się tylko do usunięcia. Nieleczenie takiego stanu grozi poważnymi konsekwencjami łącznie z powikłaniami mózgowymi takimi jak zapalenie mózgu, opon mózgowo-rdzeniowych czy zakrzepowe zapalenie naczyń mózgowych.

Należy mieć świadomość, że nieleczone stany zapalne zębów mogą mieć bardzo przykre skutki ogólnoustrojowe. Odpowiadające za ten proces bakterie w stanie nagłego spadku odporności organizmu mogą szybko przedostać się do krwiobiegu, powodując wiele chorób ogólnoustrojowych, takich jak zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie nerek czy nawet sepsę.

Próchnica mleczaków

Jak wygląda nieleczona próchnica zębów mlecznych? Tak samo jak zębów stałych, ale z uwagi na inną budowę dziecięcych zębów i kości proces próchnicowy i zapalny szybciej się rozprzestrzenia. Dodatkowo jeżeli próchnica pojawi się już w zębach mlecznych to środowisko bakteryjne w jamie ustnej jest już zmienione i łatwiej o atakowanie próchnicą kolejnych zębów, w tym też wyrzynających się zębów stałych. Zęby mlecznie należy leczyć tak samo jak zęby stałe i jeśli zachodzi taka konieczność zęby mleczne też leczy się kanałowo. Błędem jest pozostawianie rozwierconych, spróchniałych zębów mlecznych, aby „trzymały miejsce” dla zębów stałych. Taki ząb to ognisko zapalne i jeśli dojdzie u dziecka do spadku odporności, proces zapalny może się szybko rozprzestrzeniać miejscowo, ale także ogólnie.

Także wniosek nasuwa się sam. Regularne kontrole u stomatologa i reagowanie na czas zaoszczędzi Wam bólu i ewentualnych powikłań.